နိဳင္ငံေရးတြင္ ေငြေၾကးသည္ အေရးႀကီးပါသည္။ ႏိုင္ငံေရးကို ေငြမရွိလွ်င္ မလုပ္ႏိုင္။ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ ပြဲတြင္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္သို႔ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း တစ္ဦး အတြက္ မွတ္ပံုတင္ေၾကး အနည္းဆံုး က်ပ္ငါးသိန္း ရွိမွႏိုင္ငံေရး လုပ္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ ေထာင္လွ်င္ပင္ ပါတီ မွတ္ပံု တင္ေၾကးက သုံးသိန္း ျဖစ္သည္။ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီ စနစ္တြင္ အၿပိဳင္ အဆိုင္သည္ အေရးႀကီး လာသည္။ ေငြမရွိလွ်င္ ဒီမိုကေရစီကို သက္ဝင္ ယံုၾကည္၍ ရေသာ္လည္းႏိုင္ငံေရး မလုပ္ႏိုင္။ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ႏိုင္ရန္ လူ႔အသိုင္း အဝိုင္း၊ ဓန အင္အား အခိုင္ အမာ ျပရန္ေတာ့ လိုပါသည္။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ ရလွ်င္ လူထုကို ေဟာေျပာ ႏိုင္ရန္ အနည္းဆံုး ေလာ္စပီကာ တစ္စံု ေလာက္ေတာ့ငွားရမ္း ရပါ လိမ့္မည္။ေလာ္စပီကာ ႏွင့္ စက္တစ္စံုစာ ငွားရမ္းခ ေလာက္ေတာ့ အနည္းဆံုး တတ္ႏိုင္ ရပါမည္။ ဒီမိုကေရစီ လုပ္ရန္ အရင္း အႏွီးေတာ့ လိုသည္။
ျပ႒ာန္း ဥပေဒမ်ား က ႏိုင္ငံေရး သမား တို႔၏ ေငြေၾကး မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္သြား ပါလိမ့္မည္။ ပါတီ ေထာင္ျခင္းသည္ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ရန္ ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရး လုပ္စားရန္ မဟုတ္။ ႏိုင္ငံေရး ႏွင့္ မွီၿပီး အျမတ္ ထုတ္ရန္ မဟုတ္။ ႏိုင္ငံေရး သမားကို ပါတီကထိန္းခ်ဳပ္ ႏိုင္သည္။ ျပ႒ာန္း ဥပေဒ မ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္ ႏိုင္သည္။ပါတီ ႏွင့္ ေငြေၾကး ဆိုင္ရာ ကိစၥ မ်ားတြင္ ခ်က္ခ်င္း လက္ငင္း ထိန္းခ်ဳပ္ ႏိုင္ရန္ ခက္ခဲသည့္ အေၾကာင္း ျခင္းရာ ေလးရပ္ ရွိသည္။
၁။ အၿပိဳင္ အဆိုင္ အႏိုင္ ရေရးသာ ဦးစားေပးျခင္း ႏိုင္ငံေရးတြင္ ၿပိဳင္ဘက္ အေပၚ အႏိုင္ရေရး အတြက္ သတ္မွတ္ ခ်က္မ်ားကို လက္တစ္လံုးျခား နည္းျဖင့္ ေက်ာ္လႊား အႏိုင္ယူရန္ ႀကိဳးစား တတ္သည္။ ထို အခ်ိန္မ်ဳိးတြင္ ေငြေၾကးကုိ ပိုမို လြန္ကဲစြာသံုးရန္ ဝန္မေလး တတ္ၾကေပ။
၂။ ပါတီ အလိုက္ ရန္ပံုေငြရႏႈန္း မတူညီ ႏိုင္ျခင္း နယ္ေျမ ေဒသ အလိုက္၊ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း အလိုက္၊ ျပည္သူ၏ စိတ္ဝင္စားမႈ အလိုက္ ပါတီ အေပၚ ေထာက္ပံ့ ႏိုင္သည့္ ရန္ပံုေငြမ်ား ကြာျခား ႏိုင္သည္။
၃။ ႏိုင္ငံေရး သမား အိတ္ထဲသို႔ ေရာက္သြားျခင္း ႏိုင္ငံေရးတြင္ ပါတီကို ယံုၾကည္ သျဖင့္ ေထာက္ပံ့ သည္မ်ား ရွိသလို၊ ႏိုင္ငံေရး သမားကို ယံုၾကည္ သျဖင့္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ ေထာက္ပံ့ သည္မ်ားလည္း ရွိႏိုင္သည္။ တိတ္တဆိတ္ ေရာက္သြားသည့္ ေငြေၾကးကိုထိန္းခ်ဳပ္ ႏိုင္ရန္ ခက္ခဲသည္။
၄။ ႏိုင္ငံေရး အမည္း စက္ဖ်က္ရခက္ျခင္း ေငြမည္း ႏွင့္ တရား မဝင္ ရသည့္ ေငြေၾကး မ်ားကို လက္ခံ ထားလွ်င္ ပါတီ စနစ္ႏွင့္ မူဝါဒကို အားနည္း ေစၿပီး က်ဆံုး ျခင္းကို ဦးတည္ေစ ႏိုင္သည္။
အထက္ပါ အခ်က္ေလး ခ်က္ကို မထိန္းခ်ဳပ္ ႏိုင္လွ်င္ ႏိုင္ငံေရးသာ မက ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ ၏ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈ ကိုပါ ထိခိုက္ ႏိုင္သည္။
ႏိုင္ငံေရးတြင္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး သမားတို႔အား ေငြေရး ေၾကးေရး အရ ထိန္းခ်ဳပ္ ႏိုင္သည့္ အခ်က္ ငါးခ်က္ ရွိသည္။
၁။ တရားဝင္ေငြေၾကးထည့္ဝင္မႈမ်ားကို ကန္႔သတ္ျခင္း
၂။ တရားမဝင္ေငြေၾကးမ်ားကို တားျမစ္ပိတ္ပင္ျခင္း
၃။ ေငြသံုးစြဲမႈပမာဏကို ကန္႔သတ္ျခင္း
၄။ စည္း႐ံုးလႈပ္ရွားခ်ိန္ကို ကန္႔သတ္ျခင္း
၅။ လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ေဖာ္ခိုင္းျခင္းတို႔ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံေရးတြင္ ေငြေၾကးဆိုင္ရာသံုးစြဲမႈမ်ားႏွင့္ ဝင္ေငြမ်ားကိုကန္႔သတ္ထားရျခင္းမွာ ဥပေဒကို လိုက္နာႏိုင္ေစရန္ႏွင့္ အမ်ား ျပည္သူ အျမင္တြင္ မေတာ္ မတရား စည္း႐ုံး လႈပ္ရွား မႈမ်ား ျပဳလုပ္ မေနေၾကာင္း ထင္သာ ျမင္သာ ရွိေစရန္ ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံေရးတြင္ ျပည္သူႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး သမား၊ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ တို႔သည္ ပြင့္လင္း ျမင္သာသည့္ အသြင္ ေဆာင္ေနရန္ အေရးႀကီးသည္။
ႏိုင္ငံေရး သမားႏွင့္ႏိုင္ငံေရးပါတီတို႔သည္ ျပည္သူကအျမင္ရွင္းရန္
၁။ ရေငြ သံုးေငြ စာရင္း မ်ားကို အၿမဲ ျပဳစု ထားၿပီး အစစ္ေဆး ခံႏိုင္ရန္ အသင့္ အေန အထားတြင္ အၿမဲ ရွိေန ရပါ လိမ့္မည္။
၂။ ႏိုင္ငံေရး စည္း႐ံုး လႈပ္ရွားပြဲမ်ား အတြက္ ကုန္က်စရိတ္၊ ပါတီ ရန္ပံုေငြ တို႔ကို မည္သူ စစ္ေဆးသည္ ျဖစ္ေစ အစစ္ေဆးခံ ႏိုင္ရန္ အၿမဲ အသင့္ အေနအထားတြင္ ရွိေန ရပါ လိမ့္မည္။
႐ိုးသား ပြင့္လင္းမႈ၊ ျပည္သူကို ထုတ္ေဖာ္ တင္ျပ ေနမႈ၊ အမွန္ အမွန္ အတိုင္း အရွိ အရွိ အတိုင္း ျပည္သူကို သိႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစား ေနရ မည္မွာ မိမိတို႔ တာဝန္ ျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာေပါက္ ထားရန္လည္း လိုသည္။ ႐ိုးသား ပြင့္လင္း မႈသည္ ႏိုင္ငံေရး တြင္ နည္းဗ်ဴဟာ တစ္ခု ျဖစ္ေၾကာင္း ကိုလည္း ႏိုင္ငံေရး သမားမ်ား ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ာ သေဘာ ေပါက္ထားရန္ လိုပါသည္။ ေငြေၾကး အရ ယံုၾကည္မႈ မရွိ၊ အလြဲ သံုးစား ျပဳေနေၾကာင္း ျပည္သူက သိလွ်င္ ပါတီ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံေရး သမား က်ဆံုးရမည္သာ ျဖစ္သည္။
USAID မွ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၁၈ ႏိုင္ငံတြင္ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ခ်က္ မ်ားအရ ႏိုင္ငံအေတာ္ မ်ားမ်ားသည္ မိမိတို႔ ႏိုင္ငံရွိ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး သမား မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ ရေကာင္းမွန္း မသိဟု ဆိုထားသည္။
USAID ၏ အစီရင္ ခံစာကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေဖာ္ျပ ရလွ်င္
၁။ အလွဴရွင္မ်ားကို ဖံုးကြယ္ ထားျခင္း ႏိုင္ငံေရး ပါတီ တစ္ရပ္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ ကုန္က် စရိတ္ အမွန္ မည္သူ႔ထံက ရသည္ကို ထုတ္ျပန္ရန္ အားနည္းတတ္ ၾကသည္။ ၁၁၈ ႏိုင္ငံတြင္ ၃၂ ရာခိုင္ႏႈန္းေ လာက္သာ အလွဴဳရွင္ မ်ား၏ အမည္ကို
ထုတ္ေဖာ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံ အမ်ားစု တြင္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား သည္ မဲဆြယ္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ရခ်င္ သလိုရ၊ သံုးခ်င္ သလို သံုး ျပည္သူေတြ အစစ္ေဆး မခံ ႏိုင္ရန္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ ဖံုးကြယ္ မႈမ်ား ရွိေန ေသးေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။
၂။ လွ်ဳိ႕ဝွက္ ေငြေၾကးမ်ား ထားျခင္း ႏိုင္ငံ မ်ားတြင္ ၂၃ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ဥပေဒ အရ မည္သို႔ ဆိုေစ ကာမူ ပါတီ ေငြေၾကးကို ထုတ္ေဖာ္ရန္ အားနည္း ၾကသည္။ ၁၇ ရာခိုင္ႏႈန္း တြင္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ ရန္ပံုေငြမ်ား ထားသည္ အထိ လုပ္ေဆာင္ ေနၾက သည္။ေငြကို နည္းမ်ဳိးစံု ႏွင့္ ပါတီ ေတြက ရွာေနၾကေသာ္လည္း ရေငြ ႏွင့္ ျပည္သူကို ထုတ္ျပန္ အသိေပးေသာ ေငြမွာ တျခားစီ ျဖစ္ေန တတ္သည္။
၃။ ဖံုးဖံုး ဖိဖိ ေျပာၾကျခင္း ပါတီမ်ား အမွန္ထက္ ပိုေျပာေလ့ရွိသည့္ ပမာဏမွာ ပါတီဝင္ ဦးေရ ျဖစ္ၿပီး သူတို႔ အမွန္ထက္ ေလွ်ာ့ေျပာ သည္မွာ ဘ႑ာေရး ႏွင့္ ေငြေရး ေၾကးေရး ရသံုး ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးတြင္ အက်ဳိး ေမွ်ာ္ၿပီး ေငြပံု ေအာထား တတ္ေသာစီးပြားေရး သမားမ်ားလည္း ရွိႏိုင္ သည္။ ထို လူခ်မ္းသာႀကီး မ်ားသည္ ပါတီ၏ ေရႊတြင္းႀကီးေတြ ျဖစ္ေနတတ္ ေသာ္လည္း ထို ေရႊဘယ္က ထြက္ေနသည္ ဆိုေသာ ရင္းျမစ္ကို ထုတ္ေဖာ္ရန္ ကာယကံရွင္ ကလည္း မလိုလား သလို၊ ပါတီေတြက လည္းကုိယ့္ေရႊတြင္း မ်ားကို ဖံုးကြယ္ ေပးထား တတ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေငြေၾကး သံုးစြဲမႈ မ်ားကို ဥပေဒမ်ား နည္းဥပေဒမ်ားျဖင့္ ကန္႔သတ္ ထားရျခင္း ျဖစ္သည္။ပါတီရန္ပံုေငြ ဘယ္ကလာသနည္း၊ ဘယ္ပံုဘယ္နည္းရွာသနည္းဆိုသည္မွာ ခန္႔မွန္းရခက္လွသည္။ ေငြေၾကးႏွင့္ပတ္သက္ေနေသာေၾကာင့္လည္း ယံုၾကည္မႈရႏိုင္ရန္ ခက္ခဲလွေၾကာင္း သတိျပဳရန္လိုသည္။ ပါတီေငြေၾကးဆိုင္ရာကိစၥမ်ား၊ရသံုးစာရင္းမ်ားကိုျပည္သူတို႔ စိတ္ဝင္စားမႈနည္းပါးလွသည္။ အရာရာ ငါတို႔ႏွင့္မဆိုင္ဆိုသည့္ စိတ္ဓာတ္မ်ားေၾကာင့္လည္း ပါတီႏွင့္ႏိုင္ငံေရးသမားတို႔လွည့္စားမႈမ်ားကို ျပည္သူတို႔ခံေနၾကရျခင္းျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံတိုင္း၏ ႏိုင္ငံေရး တို႔သည္ သူ႔သေဘာ သူေဆာင္ၿပီး ထူးျခားေသာ အသြင္ လကၡဏာမ်ား ရွိၾကသည္။ ႏိုင္ငံ မ်ားရွိ NGO မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး သမားမ်ား၊ မီဒီယာမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး သုေတသီမ်ား၊ ေဒသ ဆိုင္ရာ ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ႏိုင္ငံတိုင္း၏ ႏိုင္ငံေရး တိုင္းတြင္ တစ္နည္း မဟုတ္ တစ္နည္း နည္းျဖင့္ ပတ္သက္ ေနၾကသည္သာ ျဖစ္သည္။ အေျဖ မထုတ္ႏိုင္သည့္ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာ မရွိရ ေလေအာင္ ဝိုင္းဝန္း ကူညီ ရန္လည္း အသင့္ ရွိေန ၾကသည္သာ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရး သမိုင္းသည္ သိသာ ျမင္သာသည့္ အေန အထားတြင္ ရွိေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရး ပါတီႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး သမား တို႔၏ ဝင္ေငြကို သိႏိုင္ရန္မွာ ခက္ခဲ လွသည္။ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရး သမား တစ္ေယာက္ အႏိုင္ ရေရး အတြက္ အသံုး ျပဳသည့္ေငြေၾကး ပမာဏကို စာရင္းျပဳစု မွတ္တမ္း တင္ထား ႏိုင္ရန္လည္း အေရးႀကီး လွသည္။ အနည္းဆံုး ထိုေငြမ်ား ဘယ္က လာသနည္း ဆိုသည့္ အေၾကာင္း ေလာက္ကိုေတာ့ သိထားရန္ လိုပါသည္။
ႏိုင္ငံေရး ဆိုင္ရာ ေငြေၾကး ရသံုး စာရင္းကို အမွန္ အတိုင္း မသိရွိ ရလွ်င္ ထိုပါတီ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံေရး သမား ေနာက္ကြယ္တြင္ မည္သူေတြ ရွိေန သနည္း၊ မည္သည့္ အဖြဲ႔ အစည္း မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ ေနသနည္း၊ ျပည္တြင္းလား ျပည္ပလား၊ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသား လား၊ ႏိုင္ငံေရး စိတ္ဝင္စား သူေတြလား၊ မူးယစ္ ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္ေနသည့္ အဖြဲ႔ အစည္း မ်ားလား စသည္ျဖင့္ သို႔ေလာ သို႔ေလာ သံသယ ပြားစရာေတြ ျဖစ္လာ ႏိုင္ပါသည္။ ရာဇဝတ္ေၾကာင္း ႏွင့္ မကင္းသည့္ ေငြေၾကးမ်ား၊ ႏိုင္ငံျခား တိုင္းျပည္မ်ား မွ အေထာက္ အပံ့မ်ား ျဖစ္လွ်င္ ထိုပါတီ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား အတြက္ အႏၲရာယ္ ရွိႏိုင္သည္။ ႏိုင္ငံေရး ေငြေၾကး ဆိုသည္မွာ ဒီမိုကေရစီေရး အတြက္လည္း အလြန္ အေရး ႀကီးသည္။ သန္႔ရွင္းေသာ အစိုးရ တစ္ရပ္ ေပၚေပါက္ လာေရး အတြက္ သန္႔ရွင္းသည့္ ေနာက္ခံ မ်ားလည္း ရွိရန္ လိုပါသည္။ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ ၏ ေရြးေကာက္ ပြဲသည္ ရလဒ္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိႏိုင္သည္။ ပါတီေတြလည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ မူဝါဒ လမ္းစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ၿပီး ျပည္သူကို စည္း႐ံုး လႈပ္ရွား ႏိုင္သည္။ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ အစိုးရ အေပၚ ေငြေၾကးျဖင့္ ေက်ာ္လြန္ၿပီး လႊမ္းမိုး ေဖာ္ေဆာင္ လာမႈမ်ား ကိုေတာ့ သတိထား ရမည္ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရး ဆိုသည္မွာ သည္းေျခႀကိဳက္စာ ျဖစ္သည္။
တင္ညြန္႔
၂၂ . ၄ . ၂၀၁၀ The Voice
ျပ႒ာန္း ဥပေဒမ်ား က ႏိုင္ငံေရး သမား တို႔၏ ေငြေၾကး မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္သြား ပါလိမ့္မည္။ ပါတီ ေထာင္ျခင္းသည္ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ရန္ ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရး လုပ္စားရန္ မဟုတ္။ ႏိုင္ငံေရး ႏွင့္ မွီၿပီး အျမတ္ ထုတ္ရန္ မဟုတ္။ ႏိုင္ငံေရး သမားကို ပါတီကထိန္းခ်ဳပ္ ႏိုင္သည္။ ျပ႒ာန္း ဥပေဒ မ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္ ႏိုင္သည္။ပါတီ ႏွင့္ ေငြေၾကး ဆိုင္ရာ ကိစၥ မ်ားတြင္ ခ်က္ခ်င္း လက္ငင္း ထိန္းခ်ဳပ္ ႏိုင္ရန္ ခက္ခဲသည့္ အေၾကာင္း ျခင္းရာ ေလးရပ္ ရွိသည္။
၁။ အၿပိဳင္ အဆိုင္ အႏိုင္ ရေရးသာ ဦးစားေပးျခင္း ႏိုင္ငံေရးတြင္ ၿပိဳင္ဘက္ အေပၚ အႏိုင္ရေရး အတြက္ သတ္မွတ္ ခ်က္မ်ားကို လက္တစ္လံုးျခား နည္းျဖင့္ ေက်ာ္လႊား အႏိုင္ယူရန္ ႀကိဳးစား တတ္သည္။ ထို အခ်ိန္မ်ဳိးတြင္ ေငြေၾကးကုိ ပိုမို လြန္ကဲစြာသံုးရန္ ဝန္မေလး တတ္ၾကေပ။
၂။ ပါတီ အလိုက္ ရန္ပံုေငြရႏႈန္း မတူညီ ႏိုင္ျခင္း နယ္ေျမ ေဒသ အလိုက္၊ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း အလိုက္၊ ျပည္သူ၏ စိတ္ဝင္စားမႈ အလိုက္ ပါတီ အေပၚ ေထာက္ပံ့ ႏိုင္သည့္ ရန္ပံုေငြမ်ား ကြာျခား ႏိုင္သည္။
၃။ ႏိုင္ငံေရး သမား အိတ္ထဲသို႔ ေရာက္သြားျခင္း ႏိုင္ငံေရးတြင္ ပါတီကို ယံုၾကည္ သျဖင့္ ေထာက္ပံ့ သည္မ်ား ရွိသလို၊ ႏိုင္ငံေရး သမားကို ယံုၾကည္ သျဖင့္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ ေထာက္ပံ့ သည္မ်ားလည္း ရွိႏိုင္သည္။ တိတ္တဆိတ္ ေရာက္သြားသည့္ ေငြေၾကးကိုထိန္းခ်ဳပ္ ႏိုင္ရန္ ခက္ခဲသည္။
၄။ ႏိုင္ငံေရး အမည္း စက္ဖ်က္ရခက္ျခင္း ေငြမည္း ႏွင့္ တရား မဝင္ ရသည့္ ေငြေၾကး မ်ားကို လက္ခံ ထားလွ်င္ ပါတီ စနစ္ႏွင့္ မူဝါဒကို အားနည္း ေစၿပီး က်ဆံုး ျခင္းကို ဦးတည္ေစ ႏိုင္သည္။
အထက္ပါ အခ်က္ေလး ခ်က္ကို မထိန္းခ်ဳပ္ ႏိုင္လွ်င္ ႏိုင္ငံေရးသာ မက ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ ၏ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈ ကိုပါ ထိခိုက္ ႏိုင္သည္။
ႏိုင္ငံေရးတြင္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး သမားတို႔အား ေငြေရး ေၾကးေရး အရ ထိန္းခ်ဳပ္ ႏိုင္သည့္ အခ်က္ ငါးခ်က္ ရွိသည္။
၁။ တရားဝင္ေငြေၾကးထည့္ဝင္မႈမ်ားကို ကန္႔သတ္ျခင္း
၂။ တရားမဝင္ေငြေၾကးမ်ားကို တားျမစ္ပိတ္ပင္ျခင္း
၃။ ေငြသံုးစြဲမႈပမာဏကို ကန္႔သတ္ျခင္း
၄။ စည္း႐ံုးလႈပ္ရွားခ်ိန္ကို ကန္႔သတ္ျခင္း
၅။ လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ေဖာ္ခိုင္းျခင္းတို႔ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံေရးတြင္ ေငြေၾကးဆိုင္ရာသံုးစြဲမႈမ်ားႏွင့္ ဝင္ေငြမ်ားကိုကန္႔သတ္ထားရျခင္းမွာ ဥပေဒကို လိုက္နာႏိုင္ေစရန္ႏွင့္ အမ်ား ျပည္သူ အျမင္တြင္ မေတာ္ မတရား စည္း႐ုံး လႈပ္ရွား မႈမ်ား ျပဳလုပ္ မေနေၾကာင္း ထင္သာ ျမင္သာ ရွိေစရန္ ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံေရးတြင္ ျပည္သူႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး သမား၊ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ တို႔သည္ ပြင့္လင္း ျမင္သာသည့္ အသြင္ ေဆာင္ေနရန္ အေရးႀကီးသည္။
ႏိုင္ငံေရး သမားႏွင့္ႏိုင္ငံေရးပါတီတို႔သည္ ျပည္သူကအျမင္ရွင္းရန္
၁။ ရေငြ သံုးေငြ စာရင္း မ်ားကို အၿမဲ ျပဳစု ထားၿပီး အစစ္ေဆး ခံႏိုင္ရန္ အသင့္ အေန အထားတြင္ အၿမဲ ရွိေန ရပါ လိမ့္မည္။
၂။ ႏိုင္ငံေရး စည္း႐ံုး လႈပ္ရွားပြဲမ်ား အတြက္ ကုန္က်စရိတ္၊ ပါတီ ရန္ပံုေငြ တို႔ကို မည္သူ စစ္ေဆးသည္ ျဖစ္ေစ အစစ္ေဆးခံ ႏိုင္ရန္ အၿမဲ အသင့္ အေနအထားတြင္ ရွိေန ရပါ လိမ့္မည္။
႐ိုးသား ပြင့္လင္းမႈ၊ ျပည္သူကို ထုတ္ေဖာ္ တင္ျပ ေနမႈ၊ အမွန္ အမွန္ အတိုင္း အရွိ အရွိ အတိုင္း ျပည္သူကို သိႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစား ေနရ မည္မွာ မိမိတို႔ တာဝန္ ျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာေပါက္ ထားရန္လည္း လိုသည္။ ႐ိုးသား ပြင့္လင္း မႈသည္ ႏိုင္ငံေရး တြင္ နည္းဗ်ဴဟာ တစ္ခု ျဖစ္ေၾကာင္း ကိုလည္း ႏိုင္ငံေရး သမားမ်ား ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ာ သေဘာ ေပါက္ထားရန္ လိုပါသည္။ ေငြေၾကး အရ ယံုၾကည္မႈ မရွိ၊ အလြဲ သံုးစား ျပဳေနေၾကာင္း ျပည္သူက သိလွ်င္ ပါတီ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံေရး သမား က်ဆံုးရမည္သာ ျဖစ္သည္။
USAID မွ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၁၈ ႏိုင္ငံတြင္ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ခ်က္ မ်ားအရ ႏိုင္ငံအေတာ္ မ်ားမ်ားသည္ မိမိတို႔ ႏိုင္ငံရွိ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး သမား မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ ရေကာင္းမွန္း မသိဟု ဆိုထားသည္။
USAID ၏ အစီရင္ ခံစာကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေဖာ္ျပ ရလွ်င္
၁။ အလွဴရွင္မ်ားကို ဖံုးကြယ္ ထားျခင္း ႏိုင္ငံေရး ပါတီ တစ္ရပ္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ ကုန္က် စရိတ္ အမွန္ မည္သူ႔ထံက ရသည္ကို ထုတ္ျပန္ရန္ အားနည္းတတ္ ၾကသည္။ ၁၁၈ ႏိုင္ငံတြင္ ၃၂ ရာခိုင္ႏႈန္းေ လာက္သာ အလွဴဳရွင္ မ်ား၏ အမည္ကို
ထုတ္ေဖာ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံ အမ်ားစု တြင္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား သည္ မဲဆြယ္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ရခ်င္ သလိုရ၊ သံုးခ်င္ သလို သံုး ျပည္သူေတြ အစစ္ေဆး မခံ ႏိုင္ရန္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ ဖံုးကြယ္ မႈမ်ား ရွိေန ေသးေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။
၂။ လွ်ဳိ႕ဝွက္ ေငြေၾကးမ်ား ထားျခင္း ႏိုင္ငံ မ်ားတြင္ ၂၃ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ဥပေဒ အရ မည္သို႔ ဆိုေစ ကာမူ ပါတီ ေငြေၾကးကို ထုတ္ေဖာ္ရန္ အားနည္း ၾကသည္။ ၁၇ ရာခိုင္ႏႈန္း တြင္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ ရန္ပံုေငြမ်ား ထားသည္ အထိ လုပ္ေဆာင္ ေနၾက သည္။ေငြကို နည္းမ်ဳိးစံု ႏွင့္ ပါတီ ေတြက ရွာေနၾကေသာ္လည္း ရေငြ ႏွင့္ ျပည္သူကို ထုတ္ျပန္ အသိေပးေသာ ေငြမွာ တျခားစီ ျဖစ္ေန တတ္သည္။
၃။ ဖံုးဖံုး ဖိဖိ ေျပာၾကျခင္း ပါတီမ်ား အမွန္ထက္ ပိုေျပာေလ့ရွိသည့္ ပမာဏမွာ ပါတီဝင္ ဦးေရ ျဖစ္ၿပီး သူတို႔ အမွန္ထက္ ေလွ်ာ့ေျပာ သည္မွာ ဘ႑ာေရး ႏွင့္ ေငြေရး ေၾကးေရး ရသံုး ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးတြင္ အက်ဳိး ေမွ်ာ္ၿပီး ေငြပံု ေအာထား တတ္ေသာစီးပြားေရး သမားမ်ားလည္း ရွိႏိုင္ သည္။ ထို လူခ်မ္းသာႀကီး မ်ားသည္ ပါတီ၏ ေရႊတြင္းႀကီးေတြ ျဖစ္ေနတတ္ ေသာ္လည္း ထို ေရႊဘယ္က ထြက္ေနသည္ ဆိုေသာ ရင္းျမစ္ကို ထုတ္ေဖာ္ရန္ ကာယကံရွင္ ကလည္း မလိုလား သလို၊ ပါတီေတြက လည္းကုိယ့္ေရႊတြင္း မ်ားကို ဖံုးကြယ္ ေပးထား တတ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေငြေၾကး သံုးစြဲမႈ မ်ားကို ဥပေဒမ်ား နည္းဥပေဒမ်ားျဖင့္ ကန္႔သတ္ ထားရျခင္း ျဖစ္သည္။ပါတီရန္ပံုေငြ ဘယ္ကလာသနည္း၊ ဘယ္ပံုဘယ္နည္းရွာသနည္းဆိုသည္မွာ ခန္႔မွန္းရခက္လွသည္။ ေငြေၾကးႏွင့္ပတ္သက္ေနေသာေၾကာင့္လည္း ယံုၾကည္မႈရႏိုင္ရန္ ခက္ခဲလွေၾကာင္း သတိျပဳရန္လိုသည္။ ပါတီေငြေၾကးဆိုင္ရာကိစၥမ်ား၊ရသံုးစာရင္းမ်ားကိုျပည္သူတို႔ စိတ္ဝင္စားမႈနည္းပါးလွသည္။ အရာရာ ငါတို႔ႏွင့္မဆိုင္ဆိုသည့္ စိတ္ဓာတ္မ်ားေၾကာင့္လည္း ပါတီႏွင့္ႏိုင္ငံေရးသမားတို႔လွည့္စားမႈမ်ားကို ျပည္သူတို႔ခံေနၾကရျခင္းျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံတိုင္း၏ ႏိုင္ငံေရး တို႔သည္ သူ႔သေဘာ သူေဆာင္ၿပီး ထူးျခားေသာ အသြင္ လကၡဏာမ်ား ရွိၾကသည္။ ႏိုင္ငံ မ်ားရွိ NGO မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး သမားမ်ား၊ မီဒီယာမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး သုေတသီမ်ား၊ ေဒသ ဆိုင္ရာ ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ႏိုင္ငံတိုင္း၏ ႏိုင္ငံေရး တိုင္းတြင္ တစ္နည္း မဟုတ္ တစ္နည္း နည္းျဖင့္ ပတ္သက္ ေနၾကသည္သာ ျဖစ္သည္။ အေျဖ မထုတ္ႏိုင္သည့္ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာ မရွိရ ေလေအာင္ ဝိုင္းဝန္း ကူညီ ရန္လည္း အသင့္ ရွိေန ၾကသည္သာ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရး သမိုင္းသည္ သိသာ ျမင္သာသည့္ အေန အထားတြင္ ရွိေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရး ပါတီႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး သမား တို႔၏ ဝင္ေငြကို သိႏိုင္ရန္မွာ ခက္ခဲ လွသည္။ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရး သမား တစ္ေယာက္ အႏိုင္ ရေရး အတြက္ အသံုး ျပဳသည့္ေငြေၾကး ပမာဏကို စာရင္းျပဳစု မွတ္တမ္း တင္ထား ႏိုင္ရန္လည္း အေရးႀကီး လွသည္။ အနည္းဆံုး ထိုေငြမ်ား ဘယ္က လာသနည္း ဆိုသည့္ အေၾကာင္း ေလာက္ကိုေတာ့ သိထားရန္ လိုပါသည္။
ႏိုင္ငံေရး ဆိုင္ရာ ေငြေၾကး ရသံုး စာရင္းကို အမွန္ အတိုင္း မသိရွိ ရလွ်င္ ထိုပါတီ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံေရး သမား ေနာက္ကြယ္တြင္ မည္သူေတြ ရွိေန သနည္း၊ မည္သည့္ အဖြဲ႔ အစည္း မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ ေနသနည္း၊ ျပည္တြင္းလား ျပည္ပလား၊ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသား လား၊ ႏိုင္ငံေရး စိတ္ဝင္စား သူေတြလား၊ မူးယစ္ ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္ေနသည့္ အဖြဲ႔ အစည္း မ်ားလား စသည္ျဖင့္ သို႔ေလာ သို႔ေလာ သံသယ ပြားစရာေတြ ျဖစ္လာ ႏိုင္ပါသည္။ ရာဇဝတ္ေၾကာင္း ႏွင့္ မကင္းသည့္ ေငြေၾကးမ်ား၊ ႏိုင္ငံျခား တိုင္းျပည္မ်ား မွ အေထာက္ အပံ့မ်ား ျဖစ္လွ်င္ ထိုပါတီ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား အတြက္ အႏၲရာယ္ ရွိႏိုင္သည္။ ႏိုင္ငံေရး ေငြေၾကး ဆိုသည္မွာ ဒီမိုကေရစီေရး အတြက္လည္း အလြန္ အေရး ႀကီးသည္။ သန္႔ရွင္းေသာ အစိုးရ တစ္ရပ္ ေပၚေပါက္ လာေရး အတြက္ သန္႔ရွင္းသည့္ ေနာက္ခံ မ်ားလည္း ရွိရန္ လိုပါသည္။ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ ၏ ေရြးေကာက္ ပြဲသည္ ရလဒ္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိႏိုင္သည္။ ပါတီေတြလည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ မူဝါဒ လမ္းစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ၿပီး ျပည္သူကို စည္း႐ံုး လႈပ္ရွား ႏိုင္သည္။ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ အစိုးရ အေပၚ ေငြေၾကးျဖင့္ ေက်ာ္လြန္ၿပီး လႊမ္းမိုး ေဖာ္ေဆာင္ လာမႈမ်ား ကိုေတာ့ သတိထား ရမည္ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရး ဆိုသည္မွာ သည္းေျခႀကိဳက္စာ ျဖစ္သည္။
တင္ညြန္႔
၂၂ . ၄ . ၂၀၁၀ The Voice
0 comments:
Post a Comment